Çocuk İşçi Raporu: Türkiye'de Son 12 Yılda 770 Çocuk Hayatını Kaybetti!
Türkiye'de çocuk işçiliği gerçeği, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi'nin 12 Haziran Dünya Çocuk İşçiliğiyle Mücadele Günü dolayısıyla yayımladığı raporla bir kez daha acı bir şekilde gün yüzüne çıktı. Rapora göre, son 12,5 yılda en az 770 çocuk işçi çalışırken hayatını kaybetti. Bu durum, Türkiye'deki çocuk işçiliğinin ne denli derinleştiğini ve çocukların sistematik olarak sömürüldüğünü açıkça gösteriyor.
Gerçekler Görünmez Kılınıyor
İSİG Meclisi, çocuk işçiliğine ilişkin resmi verilerin yetersizliğine dikkat çekerek, "Türkiye’de ‘çocuk işçilik’ yokmuş gibi bir hava yaratılıyor. Ancak gerçeklerin üzeri örtülemez" ifadelerini kullandı. 2013-2025 yılları arasında hayatını kaybeden çocuk işçilerin verileri, ulusal ve yerel basın ile yakın çevreden elde edilen bilgilerle derlenerek kamuoyuyla paylaşıldı.
Rapora göre, yaşamını yitiren çocuk işçilerin yüzde 34’ü 5-14 yaş, yüzde 66’sı ise 15-17 yaş aralığındaydı. Özellikle 5-14 yaş grubundaki çocukların tamamına yakınının kayıt dışı çalıştırıldığı, bu çocukların büyük bölümünün mevsimlik tarım işçisi olduğu ve sokakta ya da atölyelerde çalıştırıldığı belirtildi.
Çocuk işçilerin karşılaştığı ölüm nedenleri arasında trafik kazaları, yüksekten düşmeler, ezilmeler ve boğulmalar öne çıkıyor. Mevsimlik tarımda çalışan çocuklar, servis kazaları ve sulama kanallarında boğulma gibi nedenlerle sıkça yaşamını yitirirken, şehirlerde ise sanayi, inşaat ve hizmet sektörlerinde çalışan çocukların ölümlerine rastlanıyor.
En Çok Çocuk İşçi Ölümü Hangi İllerde Yaşanıyor?
En çok çocuk işçi ölümünün yaşandığı şehirlerin başında İstanbul, Şanlıurfa, Gaziantep, Konya, Adana ve Antalya geliyor. Bu illerde hem tarım hem de sanayi alanlarında çocuk işçiliği yaygın şekilde sürüyor.
İSİG Meclisi, çocuk işçiliğinin geçici ya da münferit bir olgu olmadığını, sermayenin ucuz işgücü ihtiyacına dayalı sistematik bir sömürü biçimi olduğunu vurguluyor. Mevsimlik işçilik, çıraklık ve staj uygulamaları, sokakta çalıştırma gibi çok çeşitli biçimlerde çocuk emeği kullanıldığına dikkat çekiliyor.
Çocuk işçiliğinin önüne geçilmesi için İSİG Meclisi şu talepleri dile getiriyor:
- Çocuk işçilik yasaklanmalı, mesleki eğitim çocuk gelişimine uygun biçimde kamusal çerçevede planlanmalıdır.
- Eğitim her kademede parasız ve bilimsel esaslara dayalı hale getirilmelidir.
- Yaşam alanları çocukların gelişimine uygun biçimde yapılandırılmalı, uyuşturucu ve çeteleşmeden arındırılmalıdır.
Türkiye'de çocuk işçiliği, sadece bir istatistikten ibaret değil, aynı zamanda binlerce çocuğun hayatını karartan acı bir gerçektir. Bu sorunun çözümü için devletin, sivil toplum kuruluşlarının ve toplumun her kesiminin birlikte hareket etmesi gerekmektedir. Çocukların eğitim hakkının sağlanması, ailelerin ekonomik olarak desteklenmesi ve çocuk işçiliğine karşı farkındalık oluşturulması, bu mücadelede atılacak önemli adımlardır. Unutmayalım ki, her çocuk sağlıklı ve güvenli bir ortamda büyüme hakkına sahiptir.
