İran, enerji piyasalarını sarsan bir hamleyle Rusya'dan Azerbaycan toprakları üzerinden doğalgaz tedarik edeceğini duyurdu. İran Petrol Bakanı Muhsin Paknejad'ın açıklamasına göre, bu anlaşma ile İran yılda 55 milyar metreküp, yani günlük yaklaşık 150 milyon metreküp doğalgaz alacak. Bu beklenmedik işbirliği, enerji dengelerini nasıl değiştirecek?
İran ve Rusya Arasında Stratejik İşbirliği
Moskova'da düzenlenen 18’inci İran-Rusya Ortak Ekonomik İşbirliği Komisyonu Toplantısı'nda konuşan Paknejad, iki ülke arasındaki iş birliğinin stratejik bir boyut kazandığını vurguladı. İran ve Rusya arasında imzalanan Kapsamlı Stratejik İşbirliği Anlaşması'na dikkat çeken Paknejad, toplantıların artık sadece protokol amaçlı olmadığını, enerji, sağlık, tarım, bankacılık ve finans gibi sektörlerde somut adımlar atılmasını hedeflediğini belirtti. "Bu süreç, sonuç odaklı ilerleyecek ve bürokratik engellerden kaçınılacak," dedi.
Doğalgaz Sevkiyatında Azerbaycan Koridoru
İran'ın Rusya'dan doğalgaz ithalatı için Azerbaycan güzergahının kullanılacak olması, bölgedeki enerji akışında yeni bir dönemin başlangıcı olabilir. Paknejad, Rus gazının Azerbaycan'ın Astara bölgesinden İran'a teslim edileceğini belirterek, "Gaz sevkiyatına ilişkin teknik ve lojistik hazırlıklar her iki ülke arasında koordineli şekilde yürütülüyor. Projenin ikinci aşaması da ilerleyen dönemlerde netlik kazanacak," ifadelerini kullandı. Bu koridor, sadece İran'ın değil, bölgedeki diğer ülkelerin enerji güvenliği açısından da önemli bir rol oynayabilir.
Yaptırımlar ve İran'ın Üretim Kapasitesi
Dünyanın en büyük ikinci doğal gaz rezervine sahip olan İran, zengin kaynaklarına rağmen ABD'nin uyguladığı yaptırımlar nedeniyle enerji sektöründe yeterli üretim kapasitesine ulaşamıyor. Yatırım, teknoloji ve finansmana erişimde karşılaşılan kısıtlamalar, İran'ın doğal gaz üretimini artırma ve enerji alanındaki dışa bağımlılığını azaltma hedeflerini olumsuz etkiliyor. Bu durum, İran'ı alternatif kaynaklara yönelmeye ve Rusya gibi ülkelerle işbirliğini artırmaya zorluyor.
İran'ın Rusya'dan Azerbaycan üzerinden doğalgaz tedarik etme kararı, hem bölgesel hem de küresel enerji piyasalarında önemli etkiler yaratabilir. Bu anlaşma, İran'ın enerji güvenliğini artırırken, Rusya'nın da yeni bir pazar elde etmesine olanak tanıyor. Ancak, bu durumun bölgedeki siyasi ve ekonomik dengeleri nasıl etkileyeceği ise merak konusu. Önümüzdeki dönemde, bu işbirliğinin detayları ve sonuçları yakından takip edilecek.